Truyện mang tính chất giải trí, tình tiết đều là hư cấu không có thật
1. Người đàn ông cả đời gắn với rừng
Ở miền Trung, nơi xã Phước Lộc nằm nép mình bên dãy núi Trường Sơn, ai cũng biết chú Tiến—người đàn ông ngoài năm mươi, dáng gầy nhưng rắn rỏi, là thợ lấy trầm hơn ba mươi năm.
Cả cuộc đời chú gắn với rừng.
Vợ mất sớm vì bệnh, con trai duy nhất—thằng Tín—chết khi mới 16 tuổi do sốt rét ác tính sau một chuyến theo bố lấy trầm. Từ đó, chú sống một mình trong căn nhà nhỏ lợp tôn, sáng đi rừng, chiều về đan lưới, tối nằm nghe tiếng mưa rừng mà thở dài.
Người ta vẫn thương chú, bảo:
— Chú Tiến số khổ.
Chú chỉ cười:
— Đời ai chẳng có gánh.
Nhưng không ai biết chú Tiến còn cất giấu một gánh khác, nặng hơn núi.
2. Chuyến đi định mệnh
Tháng 7 năm ấy, sau mấy ngày mưa lớn, chú Tiến quyết định lên rừng sâu hơn thường lệ.
— Mấy hôm nữa lễ hội truyền thống của làng, mình kiếm ít trầm bán lấy tiền góp vô đình làng—chú nghĩ.
Đường trơn, rừng ướt, vắt nhiều. Chú đi cả ngày, đến chiều thì nhặt được vài miếng trầm nhỏ, trị giá chắc chỉ vài triệu—không đáng bao nhiêu.
Đang định quay về thì chú thấy một thân cây dó cũ, bị sét đánh xé đôi, ruột lộ ra màu đen bóng. Chú Tiến tiến lại gần, bẻ thử.
Một mùi hương ấm, thanh, ngọt lan ra.
Chú khựng lại.
“Trầm?”
Không—kỳ nam.
Nhưng sắc của nó lạ lắm: đỏ như màu thịt tươi, ánh lên dưới nắng chiều.
Chú ngồi phệt xuống, tim đập mạnh. Trong đời đi rừng của mình, chú từng thấy trầm, thấy kỳ, nhưng kỳ đỏ—thứ gần như huyền thoại—thì chưa bao giờ.
Chú lấy dao cẩn thận tách một miếng. Chỉ bằng bàn tay thôi, nhưng mật trầm chảy ra màu nâu sẫm, thơm đến mức chú choáng váng.
— Trời đất ơi…
Chú cất nó vào túi áo trong, tay vẫn còn run.
3. Làng xôn xao – người ta đồn “trúng kỳ 7 tỷ”
Tin chú Tiến mang về miếng trầm đỏ lan nhanh như lửa khô.
Chẳng cần mạng xã hội; ở làng nhỏ, chỉ cần bà Ba bán quán nói một câu, cả xã biết.
Tối hôm đó, ông Cai, chủ cơ sở thu mua trầm lớn nhất huyện, tìm đến.
Ông nổi tiếng lắm tiền, giàu nhờ buôn gỗ và trầm.
Ông Cai đặt cặp tiền xuống bàn:
— Chú Tiến, tôi mua miếng trầm đó 7 tỷ.
Chú Tiến đang đan lưới, ngẩng lên:
— Ông nói thiệt?
— Tôi chưa từng trả giá đó cho ai. Miếng đó hiếm lắm. 7 tỷ là giá tôi tôn trọng chú. Chú chỉ cần ký vào giấy, tiền tôi chuyển ngay.
7 tỷ…
Con số ấy với nhiều người còn mơ, huống chi chú—người cả năm thu nhập may ra được vài chục triệu.
Chú không nói gì, mắt nhìn vào chiếc lưới đang đan dở.
— Chú từ chối?—ông Cai nhíu mày.
Chú lắc đầu, giọng nhỏ nhưng dứt khoát:
— Không bán.
— Chú điên à?! — ông quát. — Bằng đó tiền chú sống mấy đời không hết! Chú nhìn lại căn nhà mục này đi!
Chú chỉ nói một câu:
— Tôi biết mình làm gì.
Ông Cai bỏ đi, miệng nguyền rủa:
— Rồi đừng có hối hận!
4. Làng bắt đầu dậy sóng
Chỉ một đêm, cả làng bàn tán:
— Chú Tiến giấu miếng trầm, không chịu bán để góp lễ hội!
— 7 tỷ mà không bán, định làm giàu một mình hả?
— Đói nghèo mà còn sĩ!
Ai cũng nói, ai cũng trách.
Có người còn đứng trước cổng chú quát:
— Ở làng này ai trúng lộc rừng cũng chia! Chú ăn một mình là không được đâu!
Chú chỉ cúi mặt, không giải thích.
Mỗi đêm, người ta thấy ánh đèn leo lét trong nhà chú, bóng lưng chú ngồi một mình trước chiếc hộp gỗ.
Nhiều người tức:
— Chắc chú ôm của, chờ bán giá cao!
Nhưng không ai biết trong chiếc hộp đó không phải trầm để bán.
Nó là thứ khác.
5. Tối hôm ấy, ông Cai quay lại – và có chuyện xảy ra
Hai ngày sau, lúc trời đã khuya, ông Cai kéo theo ba người lạ mặt đến nhà chú.
Ông đập cửa:
— Tôi trả 10 tỷ! Đừng thử thách sự kiên nhẫn của tôi!
Chú mở cửa nhưng đứng chặn ngay lối:
— Tôi nói rồi. Tôi không bán, dù ông có trả bao nhiêu.
Một tên đàn ông phía sau ông Cai lạnh giọng:
— Vậy để tụi tui vào xem.
Chú Tiến nghiêng đầu:
— Rừng trả lộc cho ai, người đó hưởng. Tôi không trộm của ai mà sợ.
Tên đó định xông vào nhưng chú Tiến nói chậm rãi:
— Bước thêm một bước, tôi báo công an.
Cả nhóm khựng lại.
Ông Cai nghiến răng:
— Chú giữ thứ đó không phải vì muốn làm giàu. Vậy vì gì? Để rồi người ta chửi chú? Chú nghĩ chú là thánh chắc?!
Chú lặng im hồi lâu rồi nói:
— Không phải chuyện của ông.
Câu nói ấy khiến ông Cai nổi điên:
— Được! Rồi xem sau này ai còn chịu đựng một kẻ bủn xỉn như chú!
Nhóm người bỏ đi, để lại tiếng xe máy vọng dài trong đêm.
6. Đêm giông – và ngày định mệnh
Ba ngày sau, mưa lớn kéo dài.
Người ta không thấy chú Tiến ra chợ, cũng không thấy chú lên rừng như thường lệ.
Đến tối, ánh đèn trong nhà chú tắt ngóm.
Bà con thấy lạ, gọi mà không ai trả lời. Cuối cùng phải phá cửa.
Chú Tiến nằm trên sàn, co người vì sốt cao, hơi thở yếu.
Cạnh đó là cái hộp gỗ mở nắp.
Bên trong không phải miếng trầm đỏ.
Mà là tờ giấy khen cũ nhàu, một đôi giày rách, và một bức ảnh chụp hai cha con năm nào.
Còn miếng trầm đỏ?
Nằm bên cạnh—được bọc trong khăn, như báu vật.
Người ta đưa chú đi viện. Nhưng phổi chú đã yếu, nhiễm lạnh sau nhiều ngày mưa, thiếu ăn vì chú nhịn để dành chút tiền cuối cùng nộp cho quỹ làng.
7. Twist – Bí mật chú giấu cả đời
Khi chú được chuyển lên bệnh viện tỉnh, bác sĩ nói khả năng cứu thấp.
Trưởng thôn, hàng xóm, cả ông Cai cũng đến.
Chú thều thào:
— Tôi… còn một chuyện… nói cho bà con biết…
Cả phòng cúi xuống.
Giọng chú yếu như hơi gió:
— Miếng trầm… không phải để bán… Nó là… dấu hiệu của thằng Tín… con tôi.
Mọi người sửng sốt.
Chú nhắm mắt một lúc rồi mở ra, nhìn lên trần như nhìn vào rừng sâu năm nào.
— Hôm thằng Tín theo tôi lên rừng, nó bị sốt… tôi cõng nó suốt nhưng mưa lớn quá… tôi lỡ bước trượt xuống khe… nó rời tay tôi… trôi theo dòng nước.
Giọng chú nghẹn lại.
— Tôi tìm nó ba ngày, không thấy. Mãi đến khi mùi trầm từ một gốc cây lạ dẫn tôi đến một vực sâu… nơi có dấu giày nhỏ của nó… và chiếc áo nó mặc mắc trên cành. Tôi biết… nó không còn nữa.
Nhiều người đỏ mắt.
Chú nói tiếp:
— Từ đó, năm nào tôi cũng lên chỗ cũ. Năm nay, tôi thấy trong gốc cây dó bị sét đánh có miếng trầm đỏ… và ngay dưới nó… là đôi giày của thằng Tín, đã mục gần hết. Tôi biết… gốc cây ấy đã hút mùi, hơi, nước mắt… và cả máu của nó để hóa thành trầm.
Cả phòng lặng đi.
— Miếng trầm đó… là thứ cuối cùng còn lại từ nơi… con tôi mất.
— Tôi mang về… không phải để bán.
— Tôi muốn để nó… bên cạnh mình… một lần cuối.
Chú thở khó, cố nói:
— Tôi sống khổ, quen rồi. Nhưng… ký ức của con tôi… tôi không bán.
— Dù 7 tỷ… 10 tỷ… hay cả núi tiền.
Nước mắt tôi, nước mắt hàng xóm rơi không ngừng.
Trưởng thôn chùi mắt:
— Sao chú không nói với bà con?
— Nói để làm gì… đau để mình tôi chịu được mà…
Chú nói câu cuối trong tiếng mưa đập vào cửa kính:
— Tín ơi… ba xin lỗi…
Rồi chú buông tay.
8. Cả làng chết lặng
Đám tang chú Tiến đông chưa từng thấy.
Người ta đến không phải để xem—mà để xin lỗi.
Từ trưởng thôn đến mấy bà bán hàng rong, đến cả ông Cai—ai cũng xấu hổ.
Ông Cai đứng trước quan tài, khóc như trẻ:
— Tôi… tôi không biết… chú tha cho tôi…
Miếng trầm đỏ được đặt vào tay chú, trong quan tài.
Không ai còn coi nó là báu vật để bán nữa.
Nó là dấu vết của tình cha, là tàn tro của nỗi đau hai mươi năm.
Người ta mới hiểu:
Có những thứ rừng trả lại không phải để đổi tiền.
Mà để người ta được gặp lại một phần linh hồn mình.
9. Một năm sau…
Làng Phước Lộc dựng một tấm bia nhỏ bên mép rừng lớn, khắc dòng:
“Nơi đây, một người cha cả đời đi tìm con.
Và khi tìm được, ông giữ nó bằng cả linh hồn.”
Năm ấy, lễ hội làng có thêm một nghi thức mới:
Mỗi nhà góp một nhành hương và một nắm đất để tưởng nhớ những người nằm lại trong rừng.
Không còn ai nhắc đến chuyện 7 tỷ nữa.
Không còn ai bảo chú Tiến bủn xỉn hay ích kỷ.
Người ta chỉ nhớ đến một người đàn ông nghèo, gầy gò nhưng trái tim lớn như núi Trường Sơn—một người cha gồng gánh nỗi đau cả đời mà không kêu một tiếng.
Còn miếng trầm đỏ?
Người ta tin, khi chôn cùng chú, rừng sẽ lại nuôi nó, biến nó thành thứ hương thơm bất tận.
Có khi, trong gió chiều vọng về từ phía chân núi, người ta vẫn nghe như tiếng một cậu bé gọi:
— Ba ơi…
Và tiếng đáp lại, trầm mà ấm:
— Ba đây.
