Mỗi tối khuya, lão Bảy Lúa lại tháo bảng tên m::ộ trong ngh;/ĩa đị;/a. Cả họ kéo nhau canh b;/ắt “kẻ trộ::m m::ộ”. Đến khi lão ch-t vì t::ai bi::ến, người ta phát hiện cuốn sổ gi;/ấu dư;/ới chi;/ếu.

Bóng Ma Nghĩa Địa Và Những Tấm Bảng Tên

Xóm Trại vốn bình yên, bỗng dưng dậy sóng vì một chuyện tâm linh chưa từng có. Trong nghĩa trang liệt sĩ và nghĩa địa của làng, những tấm bảng tên trên các ngôi mộ cứ lần lượt “không cánh mà bay”. Ban đầu, người ta tưởng trẻ con nghịch ngợm, nhưng sự việc lặp lại đều đặn vào mỗi đêm trăng khuyết hoặc mưa phùn, khiến cả họ Trần và họ Nguyễn trong làng đứng ngồi không yên.

Kẻ bị tình nghi số một không ai khác chính là lão Bảy Lúa.

Lão Bảy là một ông già độc thân, sống lầm lũi trong căn chòi dựng tạm bằng tre nứa ngay sát hàng rào nghĩa địa. Lão có đôi mắt chân chất nhưng đôi khi nhìn vào hư không một cách vô hồn. Cứ khoảng mười hai giờ đêm, khi tiếng vạc sành kêu sương, người ta lại thấy bóng lão thắt chiếc bao tải ngang hông, cầm chiếc đục nhỏ, lặng lẽ tiến vào khu mộ.

🕵️ Cuộc Phục Kích Của Cả Họ

“Lão già này điên rồi! Chắc lão cạy bảng tên về bán đồng nát hoặc làm chuyện tà ma!” – Anh Tứ, một thanh niên nóng tính trong họ, đập bàn quát lớn trong cuộc họp họ.

Sự căm phẫn dâng cao khi tấm bảng tên trên mộ cụ tổ họ Nguyễn cũng bị tháo mất. Đêm đó, hơn chục thanh niên trai tráng phối hợp với dân phòng, trang bị đèn pin và gậy gộc, bí mật mai phục quanh các lùm cây cơm cháy trong nghĩa địa.

Đúng nửa đêm, bóng lão Bảy xuất hiện. Lão bước đi nhẹ tênh, hơi thở khò khè. Lão dừng lại trước một dãy mộ mới xây, loay hoay dùng sức cạy tấm bảng đá khắc tên.

“Bắt lấy nó!” – Anh Tứ hét lên.

Ánh đèn pin đồng loạt quét qua, soi rõ gương mặt tái mét, khắc khổ của lão Bảy. Lão không chạy, cũng không giải thích. Lão chỉ ôm khư khư chiếc bao tải vào lòng, ánh mắt đầy vẻ sợ hãi và van xin. Người ta lục soát chiếc bao, bên trong là hàng chục tấm bảng tên bằng đá, bằng nhôm, có cái đã mòn vẹt, có cái còn mới tinh.

Họ chửi rủa, họ định lao vào đánh lão, nhưng nhìn dáng vẻ già nua, gầy gộc của lão, người ta lại chần chừ. Cuối cùng, chính quyền xã tịch thu số bảng tên, phạt lão một số tiền lớn và cấm lão không được bén mảng đến nghĩa địa vào ban đêm.

Lão Bảy chỉ cúi đầu, im lặng chịu đựng mọi lời sỉ nhục. Lão lủi thủi đi về, bóng lưng đổ dài dưới ánh trăng tàn, cô độc đến lạ kỳ.

🍂 Cái Chết Lặng Lẽ

Sau đêm đó, sức khỏe lão Bảy sút giảm trầm trọng. Lão không ra ngoài nữa, căn chòi lá lúc nào cũng cửa đóng then cài. Một buổi sáng, khi bà hàng xóm mang bát cháo sang vì không thấy lão ra giếng lấy nước, bà kinh hoàng phát hiện lão đã nằm bất động trên chiếc chiếu rách.

Lão Bảy Lúa đã chết vì một cơn tai biến mạch máu não ngay trong đêm. Lão đi một mình, không người thân thích, không một lời trăng trối.

Cả làng vừa thương vừa giận, dù sao cũng là nghĩa tử nghĩa tận, họ đứng ra lo hậu sự cho lão. Khi anh Tứ và mấy người thanh niên vào dọn dẹp căn chòi để lập bàn thờ tạm, họ nhấc chiếc chiếu sờn cũ lên thì phát hiện một vật lạ.

Đó là một cuốn sổ đóng bằng giấy đen cũ kỹ, được bọc trong nhiều lớp nilon cẩn thận.

📖 Cuốn Sổ Dưới Chiếu Và Bí Mật Đau Lòng

Khi lật mở những trang giấy đã ố vàng, anh Tứ và những người có mặt đều sững sờ. Bên trong không phải là sổ nợ hay bí kíp tà ma, mà là hàng ngàn cái tên cùng các sơ đồ vẽ tay chi tiết.

Từng trang sổ ghi chép tỉ mỉ:

“Mộ ông Nguyễn Văn A, gốc cây đa bên trái, bảng tên bị nứt góc dưới, đá xấu, dễ bị rêu phủ mất chữ.”

“Mộ liệt sĩ họ Trần, không rõ quê quán, bảng nhôm bị mục chân, gió bão sẽ thổi bay, phải đưa về chòi mài lại cho sáng để người thân dễ tìm.”

“Mộ vô danh, lối vào khu B, rễ cây đang đâm vào bảng tên, phải tháo ra để sửa lại hướng cho khỏi nát.”

Mọi sự vỡ lẽ. Hóa ra, lão Bảy tháo bảng tên không phải để ăn cắp.

Lão Bảy vốn là một người lính công binh cũ trở về sau chiến tranh. Lão mang trong mình nỗi ám ảnh về những đồng đội nằm xuống mà không có lấy một cái tên, hoặc những ngôi mộ bị thời gian và thiên tai xóa nhòa dấu vết. Lão nhận ra rằng, ở nghĩa địa làng này, nhiều tấm bảng tên được làm bằng vật liệu kém phẩm chất, chỉ sau vài mùa mưa nắng là chữ mờ, đá vỡ, khiến người chết trở thành vô danh thêm một lần nữa.

Lão tháo bảng tên về để lặng lẽ dùng dụng cụ thô sơ của mình mài lại chữ, khắc sâu thêm những nét tên bị mờ, sơn lại những màu đã bạc. Lão làm vào ban đêm vì lão sợ người ta chê lão “hâm hấp”, sợ người ta đòi tiền công, và hơn hết, lão muốn dành sự tĩnh lặng nhất để “trò chuyện” với những người nằm dưới đất.

Trong cuốn sổ, ở trang cuối cùng, lão viết bằng nét chữ run rẩy:

“Tôi già rồi, tay run, mắt mờ không còn sửa kịp nữa. Sợ mùa bão tới, gió thổi bay hết bảng nhôm, mưa làm lở hết đá xấu, thì người sống không biết lối nào mà tìm người chết. Tôi giữ bảng tên trong nhà để nếu có lở đất, tôi vẫn nhớ chỗ mà gắn lại cho từng người. Xin bà con đừng giận, tôi chỉ sợ người ta bị quên lãng…”

🙏 Sự Hối Lỗi Muộn Màng

Cầm cuốn sổ trên tay, anh Tứ quỳ sụp xuống bên thi hài của lão Bảy. Cả đám thanh niên trước đây từng mai phục bắt lão đều cúi mặt, nước mắt tuôn rơi. Họ nhìn ra đống bảng tên mà chính quyền từng tịch thu, giờ đây chúng đều sáng bóng, các nét chữ được khắc sâu, chỉn chu đến từng chi tiết nhỏ.

Cả họ Trần và họ Nguyễn hôm đó đã họp lại, không phải để bắt kẻ trộm, mà để xin lỗi một “người bảo vệ” thầm lặng.

Đám tang của lão Bảy Lúa to nhất vùng từ trước đến nay. Người ta không gọi lão là “lão trộm mộ” nữa. Họ gọi lão là “Người giữ lại tên tuổi”.

Nghĩa địa làng sau đó được sửa sang lại. Thay vì những tấm bảng đá rẻ tiền, dân làng đã cùng nhau đóng góp để thay toàn bộ bảng tên bằng đá hoa cương bền chắc, dựa đúng theo sơ đồ và những ghi chép tỉ mỉ trong cuốn sổ của lão Bảy.

Căn chòi của lão được giữ lại làm nơi nghỉ chân cho những người đi thăm mộ. Cuốn sổ cũ được lồng kính, đặt trang trọng ở nhà quản nghĩa trang như một lời nhắc nhở cho thế hệ sau về lòng tận hiến và tình nghĩa đồng bào.

Lão Bảy nằm xuống ngay cạnh dãy mộ liệt sĩ mà lão hằng chăm sóc. Bây giờ, dưới lòng đất ấm, lão có lẽ đã có thể mỉm cười, vì lão biết rằng từ nay về sau, sẽ không còn ai bị lãng quên giữa làn khói nhang mờ ảo của nghĩa địa này nữa.